Category Archives: bilim

2018’de izlemeniz gereken gökyüzü olayları

Dünya bildiğiniz gibi… Savaşlar, kavgalar, ödenmesi gereken faturalar, ev işleri ve çalışma hayatı… Ancak uzayda günbegün muhteşem keşifler yapılıyor ve doğa olayları izleniyor.

Tabi ki önümüzdeki yıl öngöremediğimiz gelişmeler de olacak, ancak Science Alert dergisi 2018’de başınızı gökyüzüne çevirmenizi gerektiren olayları derledi.

Tutulmalar

Bu yıl tam güneş tutulması olmayacak, ancak dünyanın çeşitli yerlerinden görülebilecek üç tane parçalı güneş tutulması, iki tane tam ay tutulması gerçekleşecek.

31 Ocak – Tam ay tutulması Avustralya, Kuzey Amerika, Doğu Asya ve Pasifik Okyanusu’ndan izlenebilecek.

15 Şubat – Parçalı güneş tutulması Antarktika, Şili ve Arjantin’den görülebilecek.

13 Temmuz – Parçalı güneş tutulması Antarktika ve Avustralya’nın güneyinden izlenebilecek.

27 Temmuz – Avrupa, Afrika, Batı ve Orta Asya ve Batı Avustralya’dan tam ay tutulması izlenebilecek.

11 Ağustos – Parçalı güneş tutulması Kanada’nın kuzeydoğusunda, Grönland’da, Kuzey Avrupa’da ve Asya’nın kuzeydoğusundan görülebilecek.

_99383875_gettyimages-836401078-1

Meteor yağmurları

Her yıl, bir dizi meteor yağmuru oluyor ve fotoğraf makinenizi hazır ederseniz, olağanüstü fotoğraflar çekebilirsiniz. Bunlardan en önemli ikisi ise Perseid ve Geminid.

12 ve 13 Ağustos tarihlerinde, saatte 60 göktaşının düştüğü Perseid meteor yağmurlarını izleyebilirsiniz.

13 ve 14 Aralık’ta izlenebilecek Geminid meteor yağmurlarında ise saatte 120 göktaşı düşecek.

Kara delik fotoğrafı

Bu yıl Nisan ayında, çok sayıda teleskopun yer aldığı bir proje olan Event Horizon Telescope (EHT), ışığın bile kaçamayacağı kadar fazla çekim gücü olan kara deliğin ufkunun fotoğrafını çekti.

Galaksimizin merkezinde bulunan süper kara delik Sagittaurus A’nın beş günlük gözlem sırasında çekilen fotoğraflarını 2018’in başlarında görebileceğiz.

Ay keşif turları

Ay’ın yüzeyine son ayak basan kişi NASA astronotu Eugene Cernan idi. Bu olay 1972 yılında gerçekleşti.

2018 yılında Ay’a kendimiz gitmiyor olsak da, Ay ile ilgili pek çok olay meydana gelecek.

Hindistan 2018’de tarihinde ilk defa Ay’a bir misyon gönderiyor.

Çin’in Chang’e 4 ve Chang’e 5 misyonları da Ay’da keşif yürütecek.

ABD’nin Ay’a yeniden insan göndereceği söylentileri de bir süredir dolaşıyor.

Google’ın Lunar XPrize yarışmasını da unutmamak lazım. 30 milyon dolarlık yarışma, dünya çapından mühendis, girişimci ve kaşifleri düşük bütçeli robotik uzay keşif metodları geliştirmeye davet ediyor.

Bilim insanları tek bir atomu sabit diske dönüştürdü

Verinin giderek daha küçük alanlarda depolanması yarışında yeni bir aşamaya geçildi.

Bilim insanları, atomda veri saklamayı başardıklarını açıkladı.

Teknoloji devi IBM’in araştırma merkezinden bilim insanlarının Nature dergisinde yayınlanan makalesinde, sabit disk gibi çalışan ve bir atom kadar küçük olan minyatür mıknatısın, veri depolama işlevini yerine getirdiği belirtiliyor.

Minyatür sabit disk için ender rastlanan holmium elementi kullanılıyor. Holmium atomlarının magnezyum oksit üzerine yerleştirilmesiyle manyetik bir alan yaratılabildiği ortaya kondu.

Böylece manyetik sabit diskin çalışma prensipleri atom düzeyine indirgendi ve atom düzeyinde veri depolamak mümkün hale getirildi.

Kibrit kutusu büyüklüğündeki bir sabit diskte 35 milyon şarkı

Araştırma ekibinden Fabian Natterer, tek bir atomda 1 bit veri depolayabildiklerini söylüyor.

Natterer, buluşu bir kelebek benzetmesiyle anlatıyor:

“Kelebeğin gövdesinin atom olduğunu düşünün. Oluşturduğu manyetik alanın ise kanatlar olduğunu varsayın. Atomun kuzey – güney yönündeki pozisyonlanmadı ise depolanan veriyi temsil ediyor. Kuzey yönü 1, güney yönü ise 0. Böylece bilgisayar dilindeki ikili kod depolanabiliyor.”

Araştırma ekibinden bir diğer bilim insanı Christopher Lutz ise bu teknoloji sayesinde 6 santimetre karelik bir alanda 80.000 gigabyte verinin depolanabileceğini ifade ediyor.

Yani kibrit kutusu büyüklüğündeki bir sabit diskte 35 milyon şarkının saklanması mümkün hale gelebilir.

Ancak bu teknolojinin akıllı telefonlara gelmesine vakit var. Atomlarda veri depolaması oldukça soğuk bir ortamı gerektiriyordu. Araştırmacılar, ancak -265 derecelik soğuklukta veri depolamanın mümkün hale geldiğini söylüyor.

Lutz, “Şu anda keşif aşamasındayız. Bu teknolojiyi pratik anlamda kullanıma sokmanın basit bir yolu henüz yok. Ancak bu buluş sayesinde atom bazında neler yapabileceğimizi öğrenmeye başlıyoruz” diyor.

Google yasaklı olduğu Çin’de yapay zeka merkezi kuruyor

Dünyanın en büyük teknoloji şirketlerinden Google, hizmetlerinin büyük ölçüde yasaklı olduğu Çin’de yapay zeka çalışmalarına yoğunlaşacak bir araştırma merkezi açacağını açıkladı.

Merkezin Asya’daki ilk örnek olacağı ve “yerel yetenekleri” çalıştıracağı belirtildi.

Şirketin yaptığı açıklamada, yeni araştırma merkezinin Google’ın yapay zekaya öncelik veren gelecek planının bir parçası olduğu vurgulandı.

Google Cloud Yapay Zeka ve Makine Öğrenimi departmanından Fei-Fei Li, “Çığır açacak buluşlar ister Silikon Vadisi’nde ister Pekin’de yapılsın, yapay zeka tüm dünyada herkesin hayatını iyileştirecek potansiyel taşıyor” dedi.

Yapay zeka teknolojisi, sürücüsüz otomobillerden, çeviri araçlarına, otomatik fabrikalardan yüz tanıma sistemlerine kadar çok geniş bir alanda kullanılıyor.

Merkezleri ABD’de Silikon Vadisi’nde bulunan teknoloji devleri, son dönemde özellikle yapay zeka çalışmalarına yoğunlaşıyor. Yapay zeka Çin’in de hedefleri arasında önemli yer tutuyor.

Ekip Çinli olacak

Google’ın Londra, New York, Toronto ve Zürih’te de benzer araştırma merkezleri bulunuyor.

Pekin’deki araştırma merkezi, kentte halihazırda var olan küçük Google ekibi tarafından idare edilecek.

Şirket sözcüsü Taj Meadows, AFP’ye yaptığı açıklamada Google’ın Çin’deki iki ofisindeki 600 çalışanının yarıya yakınının, uluslararası ürünler üzerinde çalıştığını belirtti.

Arama motoru da dahil olmak üzere, Google’n bazı ürünleri Çin’de yasaklı. Çin hükümeti son yıllarda yeni sansürlerle birlikte, yabancı firmaların ülkedeki faaliyetlerine büyük ölçüde kısıtlama getirdi.

“Çin yapay zekayı vatandaşlarını izlemek için kullanıyor”

Ülkenin “sakıncalı” gördüğü içeriklere aşırı sofistike yöntemlerle uyguladığı filtreleme sistemine “büyük güvenlik duvarı” da deniyor.

Ancak Çin aynı zamanda kendi yapay zeka çalışmalarına da giderek artan yatırımlar yapıyor.

Temmuz ayında Çin, yapay zeka konusunda ABD’ye yetişebilmek için kendi ulusal planını açıklamıştı.

Ancak Çin hükümeti, yapay zekayı vatandaşlarını izlemek için kullanmakla da eleştiriliyor.

Çin Devlet Başkanı Şi Jinping Komünist Parti yetkililerine geçen hafta yaptığı açıklamada “büyük verinin yönetimi geliştirmek” için kullanabileceği vurgusu yapmıştı.